Je huid en de zon
We vinden het vaak heerlijk om in de zon te zitten. Niet alleen de warmte, maar ook de bruingekleurde huid nadien maakt het aantrekkelijk voor mensen om de zon op te zoeken. Zonlicht zorgt er ook voor dat vitamine D wordt aangemaakt wat nodig is voor sterke botten en een goed werkend afweersysteem. Voorzichtigheid is echter geboden gezien de huid flink kan verbranden. Naast dat dit ongemak oplevert, verhoogt zonverbranding bovendien ook het risico op huidkanker. Het is daarom van groot belang de huid zo goed mogelijk te beschermen tegen de zon.
Zonverbranding
Als je in korte tijd te veel UV-straling op de huid krijgt, met name UVB-straling, ontstaat zonverbranding. De huid wordt rood en doet pijn. Soms ontstaan er zelfs blaren.
Door zonverbrandingen, maar ook door veel zonblootstelling wordt de kans op het ontstaan van huidkanker groter. Het gaat om een verhoogde kans op basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom. Ook kun je actinische keratosen krijgen, dit zijn zonbeschadigingen die een voorloper kunnen zijn van huidkanker. Hier kun je meer lezen over de verschillende vormen van huidkanker.
Lees meer over soorten huidkankerWelke soorten zonverbrandingen zijn er?
Zonverbrandingen kunnen worden ingedeeld in graden. Hoe hoger, hoe ernstiger de zonverbranding.
- Graad 1: Ontstaat binnen 6 tot 24 uur. De huid ziet er rood uit. Dit gaat na 1 tot 3 dagen over.
- Graad 2: Ontstaat binnen 2 tot 12 uur. De huid is rood en pijnlijk en voelt warm aan. Dit gaat na 3 dagen over met wat schilfering.
- Graad 3: Ontstaat binnen 2 tot 12 uur. De huid is flink rood en pijnlijk en voelt warm aan. De huid is gezwollen en na 4 dagen vindt een volledige afschilfering van de huid plaats.
- Graad 4: Naast de verschijnselen die onder graad 3 worden genoemd, zijn er bij dit type zonverbranding ook blaasjes te zien op de huid. Ook kunt u zich ziek voelen en koorts krijgen.
Wat te doen bij zonverbranding?
Ga als eerste direct uit de zon. Koude kompressen of koude doeken op de verbrande huid kunnen de pijn doen verminderen. Pijnstillers als paracetamol en ibuprofen kunnen worden ingenomen om de pijnklachten te verlichten. Indien er blaren zichtbaar zijn op de huid, maak deze niet kapot, maar laat ze heel. Bij zeer heftige reacties kunnen lokale ontstekingsremmende middelen worden gebruikt. Deze zijn uitsluitend op recept verkrijgbaar via je huisarts. Vermijd bij zonverbranding ten minste 3 dagen de zon om de huid te laten herstellen
Wanneer neemt u bij zonverbranding contact op met de huisarts?
- Bij zwelling van een groot deel van de huid;
- Bij het ontstaan van veel blaren;
- Bij ziekteverschijnselen (koude rillingen, koorts, misselijkheid, overgeven en hartkloppingen).
Moet je eerst verbranden voordat je bruin kunt worden?
Nee, je hoeft niet eerst te verbranden voordat je bruin wordt. Zonverbranding is schadelijk voor je huid en kan leiden tot pijn, een verhoogd risico op huidkanker en vroegtijdige huidveroudering. Het bruinen van je huid gebeurt doordat het pigment in je huid toeneemt als een beschermende reactie op blootstelling aan UV-straling. Lees hier meer over de adviezen voor zonbescherming, zodat je op een gezonde wijze evengoed je kleurtje kunt krijgen.
Andere gevolgen van UV-straling
Als de huid veel UV-straling krijgt, veroudert de huid sneller. Dit komt vooral door UVA. UVA-straling beschadigt het elastische bindweefsel in de huid. Hierdoor wordt de huid dikker en stugger en ontstaan rimpels, gele verkleuring, rode en bruine vlekken en is de huid niet meer egaal van kleur (donkere en lichte confetti-achtige vlekjes). Hoe lichter het huidtype, hoe gevoeliger je bent voor deze veranderingen.