Bestraling
Bestraling is een behandelmethode voor huidkanker, vooral wanneer andere behandelingen zoals chirurgie niet mogelijk of wenselijk zijn. Het wordt toegepast bij verschillende soorten huidkanker, zoals basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en bij zeldzame huidtumoren. Het kan zowel als primaire behandeling als na een operatie ingezet worden om de kans op terugkeer van de ziekte te verkleinen.
Hoe werkt bestraling bij huidkanker?
Bestraling, ook wel radiotherapie genoemd, maakt gebruik van hoogenergetische straling om kankercellen te doden of te beschadigen. De straling wordt gericht op het gebied waar de huidkanker zich bevindt, waardoor de kankercellen niet meer in staat zijn zich te delen en te groeien. Dit zorgt ervoor dat de tumor afneemt of helemaal verdwijnt.
Wanneer wordt bestraling gebruikt?
Bestraling wordt vaak gebruikt in de volgende gevallen:
- Bij tumoren die niet-operabel zijn: Soms is het niet mogelijk om de tumor operatief te verwijderen, bijvoorbeeld vanwege de locatie of de grootte van de tumor.
- Na een operatie: Bestraling kan worden toegepast om eventuele kankercellen, die na de operatie nog aanwezig zijn, te doden en de kans op terugkeer van de kanker te verkleinen.
- Bij terugkerende huidkanker: Als huidkanker weer op dezelfde plaats terugkomt, kan bestraling worden ingezet om de tumor opnieuw te behandelen.
- Bij bepaalde vormen van huidkanker die niet goed reageren op andere behandelingen.
Voordelen van bestraling bij huidkanker
- Niet-invasief: Bestraling is een niet-chirurgische behandeling. Het betekent dat je geen operatie hoeft te ondergaan.
- Effectief voor moeilijk bereikbare tumoren: Het kan toegepast worden op tumoren die lastig te opereren zijn, bijvoorbeeld in het gezicht of op andere gevoelige plekken.
- Weinig littekenvorming: In vergelijking met een operatie laat bestraling doorgaans minder littekens achter.
Nadelen en bijwerkingen
- Huidirritatie: De huid in het behandelde gebied kan rood, droog of schilferig worden, en soms kan het lijken op zonnebrand. Deze effecten verdwijnen meestal na de behandeling, maar kunnen ongemakkelijk zijn.
- Vermoeidheid: Sommige mensen ervaren vermoeidheid als bijwerking van bestraling.
- Langdurige bijwerkingen: Bij hogere doses straling of bij behandelingen over langere periodes kunnen er langetermijngevolgen optreden, zoals een verhoogd risico op andere huidproblemen, littekenvorming en een hoger risico op huidkanker!
- Behandelingsduur: Bestraling onderga je meestal meerdere behandelsessies, vaak verspreid over meerdere weken.
Wat kun je verwachten tijdens een bestraling?
De bestraling zelf is meestal pijnloos. Je ligt op een behandeltafel terwijl de radiotherapeut de stralen nauwkeurig richt op de tumor. De behandelingen duren meestal maar een paar minuten. Je zult een aantal sessies nodig hebben, afhankelijk van het type huidkanker en de grootte van de tumor. De radiotherapeut bepaalt van tevoren hoeveel sessies nodig zijn en de dosering.
Nazorg en vervolg
Na de bestraling zal je radiotherapeut je huid controleren om te zien hoe deze herstelt. Het kan een aantal weken duren voordat je de volledige effecten van de bestraling kunt zien, omdat de straling zijn werk doet gedurende de tijd na de behandeling. Zorg ervoor dat je de aanwijzingen van je behandelaar of radiotherapeut volgt voor de verzorging van je huid, vooral om irritatie of ontstekingen te voorkomen.
Bestraling is een effectieve behandelmethode voor bepaalde vormen van huidkanker, vooral wanneer andere behandelingen niet mogelijk zijn. Bespreek met je behandelaar of bestraling geschikt is voor jouw situatie en welke voordelen en bijwerkingen je kunt verwachten.