Huidkanker is een snel groeiend probleem

Huidkanker is verreweg de meest voorkomende kankersoort in Nederland. In maar liefst 52% van alle kankerdiagnoses gaat het om huidkanker.

Basaalcelcarcinoom (BCC) is verreweg de meest voorkomende vorm van huidkanker (70%), gevolgd door plaveivelcelcarcinoom (PCC, 20%) en melanoom (10%). Er zijn nog diverse andere vormen van huidkanker maar deze zijn relatief zeldzaam. BCC wordt pas sinds 2017 landelijk geregistreerd omdat de kans op uitzaaiingen en overlijden minimaal is.
Overmatige blootstelling aan UV-straling afkomstig van zon en/of zonnebank is de belangrijkste oorzaak van huidkanker.

In totaal gaat het dus inmiddels om 80000 nieuwe diagnoses per jaar. Dit komt overeen met een heel voetbalelftal bijna elk uur. Daarnaast nemen de aantallen ook nog het snelste toe van alle kankersoorten. Deze stijging is veel groter dan verwacht mag worden op basis van de vergrijzing van de Nederlandse bevolking. Dit geeft een grote druk in de Nederlandse ziekenhuizen en zelfstandige behandelcentra. Niet alleen door de nieuwe diagnoses en behandeling daarvan, maar ook voor periodieke controle van patiënten na diagnose en behandeling.
Inmiddels gaan we hard richting de half miljoen mensen in Nederland bij wie in de afgelopen 10 jaar huidkanker is geconstateerd. Alleen al bij BCC, waarvoor dus nog geen officiele 10-jaars cijfers bekend zijn, gaat het om bijna 300000 (ex)patiënten.

Terugkeer en overlijdenskans

De kans dat je opnieuw huidkanker krijgt als er eenmaal huidkanker bij je is geconstateerd, is duidelijk groter bij de minder ernstigere vormen van huidkanker. Bij circa een kwart van de patiënten met BCC ontwikkelt zich binnen drie jaar na de eerste diagnose een nieuwe huidtumor. Bij patiënten met PCC krijgt circa 10% binnen drie jaar een nieuwe PCC. Bij melanoom is dat relatief zeldzaam met slechts 2%.

Huidkanker is gelukkig zelden dodelijk behalve als ze uitzaait naar andere delen van het lichaam. Bij een melanoom is die kans het grootst maar ook daaraan sterven relatief steeds minder mensen. Volgens cijfers van het CBS sterven jaarlijks circa 800 mensen aan de gevolgen van melanoom (op een totaal van 60000 patiënten) en dat aantal blijft vrij constant ondanks dat het aantal patiënten toeneemt. Aan de gevolgen van overige vormen van huidkanker overlijden jaarlijks circa 150 mensen.

Impact wordt vaak onderschat

Hoewel de sterftekans als gevolg van huidkanker gelukkig (erg) klein is, moet de impact niet worden onderschat. De diagnose kanker is er sowieso één waar mensen van schrikken. Daarnaast komt huidkanker vooral voor op de hoofdhuid (in het gezicht, op de schedel of in hals of nek) en kunnen de effecten van behandeling korter of langer zichtbaar zijn of zelfs permanent zichtbaar blijven. Daarnaast brengt het meer onzekerheid over de toekomst met zich mee en kunnen als gevolg daarvan of van de behandeling zelf ook psychische klachten ontstaan.

Er is dus alle aanleiding, zowel vanuit de druk op de zorg als vanuit patiëntperspectief, om de groei van huidkanker een halt toe te roepen en te zorgen voor zo effectief mogelijke wijze van diagnose, behandeling en controle.